این روزها کمتر کسی پیدا میشود که جزئیات این وقایع را نشنیده باشد و خود نیز با جزئیات نقل نکند؛ اقدامی که در جامعه ای ناآگاه فاجعه می آفریند. رفتاری غیرسازنده که نحوه روایت و بازتاب محلی و رسانه ای آن بدون شک بر افراد در معرض آسیب تأثیرگذار است. شواهد گسترده نشان میدهد که نشر رسانه ای و محلی با جزئیات و همراه با سوگیری و نقل قول غیراصولی همراه با قضاوت و بیان نظرات شخصی در خانواده و اجتماع، منجر به بروز پدیده کپی-کت(CopyCat) یا خودجرحی و خودکشی تقلیدی میگردد، پدیده ای که در باب رسانه های حوزه سلامت از آن به عنوان اثر ورتر(Werther Effect) یاد می شود؛ مشابه نام رمانی از گوته که مسئول خودکشی ده ها شخص در معرض آسیب بود که پس از انتشار این دست از اخبار در روزنامه نیویورک-تایمز با نگاهی انتقادی توسط فیلیپس مصطلح گردید.

در ادامه این روند، پژوهشگران سلامت روان برای هدایت رسانه ها و نقالان محلی، “اﺛﺮ پاپاگنو(Papageno  effect ) را برای پیشگیری از وقوع رفتارهای خودکشی مطرح ساختند، اثری که تأکید میکند روشهای پیشگیرانه را در اولیت نشر قرار دهند نه جزئیات و نه برجسته سازی؛ اصطلاحی برگرفته از نمایشنامه تأثیرگذار آلمانی که در آن فردِ به شدت رنج دیده و در معرض آسیب، با وجود اشتغال به این افکار و داشتن نشخوارهای فکری فراوان به جای آسیب به خود، در نهایت با پرورش توانایی تحمل آسیب، پذیرش خود و یاری جویی، افکار مخربش را اصلاح میکند.

مختصر کلام با جمعبندی غالب پژوهش ها استاندارهای نشر این گونه اخبار که توسط مردم  و رسانه ها باید رعایت گردند و غالباً مورد توافق سازمان جهانی بهداشت(WHO)، اﻧﺠﻤﻦ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻮدﮐﺸﯽ(IASP)، ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ، اﻧﺠﻤﻦ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻮدﮐﺸﯽ اﺗﺮﯾﺶ، اﻧﺠﻤﻦ روان ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮐﺎﻧﺎدا(CPA) و دﻓﺘﺮ ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻋﺘﯿﺎد اﯾﺮان می باشند، به شرح ذیل اند:

۱) از نشر تصاویر و فیلم فرد، محل واقعه و چگونگی انجام آن، وسایل بکار رفته، ﺟﺰﺋﯿﺎت روش اﻗﺪام وﮔﻤﺎﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺮای ﻋﻠﺖ ﺧﻮدﮐﺸﯽ، ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮑﯽ از اﻋﻀﺎی ﻧﺰدﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﻋﻨﻮان ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد.

۲) از ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺳﺎده ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ و تک علتی ﺑﺮای ﺧﻮدﮐﺸﯽ پرهیز ﮐﻨﯿﺪ؛ از ﻓﺮد ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﮐﺮده اﻧﺘﻘﺎد ﻧﮑﻨﯿﺪ، ﯾﺎ او را ﻣﺤﮑﻮم و قضاوت ﻧﮑﻨﯿﺪ؛ برای ﻣﺜﺎل بازگو کردن این دست از علت ها را فراموش کنید: به فرض دﺧﺘﺮی به خاطر این که اﺟﺎزه رﻓﺘﻦ به مهمانی دوﺳﺘﺶ را ﻧﺪاﺷﺖ، ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻦ که همه ﭼﯿﺰ ﺑﺮای او ﻓﺮاھﻢ ﺑﻮد، اﻗﺪام به ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﮐﺮد.

۳) از نقل قول مکرر در خانواده، میان دوستان و به اشتراک گذاشتن اعلامیه های مربوط حتی الامکان خوداری کنید.

۴) ﻣﺪلﻫﺎی ﻧﻘﺶ ﻣﺜﺒﺖ در ادامه بازنشر توسط خود و یا سایر افراد نقل کنید؛ ﮔﺰارش داﺳﺘﺎنﻫﺎﯾﯽ از اﻓﺮادی ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﻧﺎاﻣﯿﺪی ﯾﺎ ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎی اﻗﺪام ﺑﻪ ﺧﻮدﮐﺸﯽ، ﺑﺮای ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﺸﮑﻼت ﺧﻮد ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﮐﻤﮏ ﺑﻮده اﻧﺪ در اخبار ذکر گردد(اثر پاپاگنو).

۵) از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﮐﺮدن و ﺗﮑﺮار ﺑﯽروﯾﻪ داﺳﺘﺎن ﺧﻮدﮐﺸﯽ، ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺗﻘﻠﯿﺪی ﺷﻮد، ﺧﻮدداری ﮐﻨﯿﺪ(اثر کپی-کت).

۶) از واژه “ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﻣﻮﻓﻖ” ﺑﺮای ﺧﻮدﮐﺸﯽﻫﺎی ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ، “ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ”،”ﻓﺮد ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﻪ ﺧﻮدﮐﺸﯽ”، “شیوع بالای خودکشی در منطقه”، “اپیدمی خودکشی” و یا سایر واژه های حساس و یا حتی کم اهمیت جلوه دهنده، اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﻨﯿﺪ.

۷) ﮔﺰارش و نقل قول را ﺣﺴﺎس ﻧﮑﻨﯿﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در مورد اﻓﺮاد ﻣﺸﻬﻮر؛ ﮐﻠﻤﺎت ﻧﺒﺎﯾﺪ اﻏﺮاق آﻣﯿﺰ ﺷﻮﻧﺪ، ﺧﻮدﮐﺸﯽ را ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ، رﻣﺎﻧﺘﯿﮏ، تحسین برانگیز و قهرمانانه ﺟﻠﻮه ﻧﺪﻫﯿﺪ و در این موارد داستان سازی نکنید(اثر ورتر)؛ در مورد رسانه ها این اخبار نباید با تیتر بزرگ و در صفحات پربازدید نشر گردند.

۸) اﮐﺜﺮ ﺧﻮدﮐﺸﯽﻫﺎ، ﺑﺎ ﻧﺸﺎن دادن ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه (ﮐﻼﻣﯽ ﯾﺎ رﻓﺘﺎری) از ﻗﺒﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ، ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪاردﻫﻨﺪه را ﺑﺪاﻧﯿﻢ و ﻣﺮاﻗﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﯿﻢ. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺧﻮدﮐﺸﯽﻫﺎ ﺑﺪون ﻫﺸﺪارﻫﺎی ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ، ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﭘﯿﺎمﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺮای آﻣﻮزش ﻣﺮدم در ﻣﻮرد ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ.

۹) در هنگام بازتاب تأکید کنید که این افکار و رفتار قابل اصلاح و درمان اند و در ادامه اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ در ﺧﺼﻮص ﻣﺮاﮐﺰ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت و ﺷﻤﺎره ﺗﻠﻔﻦﻫﺎی ﮐﻤﮑﯽ ﺗﻬﯿﻪ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﻨﯿﺪ(افراد در معرض آسیب با شماره تلفن های ۱۲۳ اورژانس اجتماعی و ۱۴۸۰ بهزیستی برای مشاوره رایگان می توانند تماس بگیرند).

انتهای پیام/ا