به گزارش خبرنگار صدای بوکان؛ مدیریت پسماند یکی از ضروری ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می شود. تولید انواع پسماند در زندگی انسان ها امری اجتناب ناپذیر بوده و بی شک عدم توجه کافی به این موضوع می تواند تأثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد. مدیریت پسماندها به عواملی همچون تولید، جمع آوری، حمل و نقل، دفع و بازیافت آن بستگی دارد، بنابراین محدوده مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است، لذا برای چنین موضوعی راهی جز مدیریت صحیح و تدوین برنامه راهبردی وجود ندارد. امر مهمی که علیرغم اینکه به پسماند «طلای کثیف» نیز گفته می شود و در صورت مدیریت صحیح می تواند به سرمایه ای اقتصادی نیز تبدیل شود، امروزه در بیشتر شهرهای کشور به آن توجه نمی شود و پسماند به همان شیوه سنتی مدیریت شده و به یک تهدید جدی تبدیل شده است.

در شهرستان بوکان نیز سایت دفن پسماند شیخلر که حدود ۲ دهه قبل بدون در نظرگرفتن استانداردهای محیط زیستی در نزدیکی شهر ایجاد شد، امروزه از لحاظ حجم و آلودگی به مرحله هشدار نزدیک شده است و به تهدیدی برای محیط زیست انسانی خصوصاً ساکنان روستاهای مجاور و نیز محیط زیست جانوری -با توجه به اینکه این سایت در مجاورت زیستگاه میش مرغ قرارگرفته- تبدیل شده است. اما طرح سرمایه گذاری احداث کارخانه بازیافت پسماند بوکان در محل سایت شیخلر که ۲ سال قبل به تصویت رسید و اکنون در حال اجرا می باشد، روزنه های امید برای رهایی دائم طبیعت و محیط زیست بوکان از پسماند و زباله را ایجاد کرد و اکنون پسماند بوکان در حال انتقال از مسیر آلودگی و نابودی محیط زیست به مسیر تولید ثروت و مدیریت صحیح می باشد.

اهمیّت این موضوع باعثِ برگزاری میزگردی رسانه ای با محور «برسی طرح احداث کارخانه بازیافت پسماند بوکان» در دفتر پایگاه خبری صدای بوکان شد که در این میزگرد ابعاد گوناگون این طرح مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. «بابک رستم پور» شهردار بوکان، «حسن پوریان» مدیرعامل شرکت پاک آوران دانیال کردستان و سرمایه گذار کارخانه بازیافت بوکان، «مهدی گلپسندی» کارشناس محیط زیست و مشاور امور پسماند و بازیافت در شهرداری های بوکان، بانه، سقز و سنندج و «صلاح الدین شریف سوری»، مسئول واحد مدیریت پسماند شهرداری بوکان حاضران در این میزگرد بودند که گزارش آن را در زیر می خوانید.

تولید و دفن روزانه ۲۵۰ تُن پسماند در بوکان

«صلاح الدین شریف سوری» ، مسئول واحد مدیریت پسماند شهرداری بوکان در آغاز، آماری از میزان تولید پسماند در این شهر ارائه داد و گفت: از سال ۱۳۷۴ محل دفن پسماند بوکان در سایت شیخلر واقع در پنج کیلومتری شهر بوکان استقرار یافته است و آن زمان میزان تولید روزانه پسماند در بوکان ۳۰ تُن بود و اکنون با توجه به رشد جمعیت، روزانه مقدار ۲۳۰ تا ۲۵۰ تُن پسماند در بوکان و ۸۰ روستای حومه از جمله تعدادی از روستاهای شهرستان سقز تولید و در سایت زباله شیخلر دفن می شود. البته روزهای شنبه هر هفته به علّت فعالیت میدان دواب، به طور متوسط ۱۰ تُن بیشتر از این مقدار زباله در بوکان تولید و دفن می شود.

او با اشاره به وضعیت سایت دفن پسماند بوکان نیز افزود: با توجه به اینکه در زمان ایجاد سایت پسماند شیخلر، رعایت استانداردهای زیست محیطی از سوی سازمان شهرداری های کشور لحاظ نمی شد، این اصول و استاندارد ها در این سایت نیز لحاظ نشده است و اگر یک افق ۲۰ ساله برای سایت شیخلر در نظر بگیریم، اکنون ظرفیت این سایت روبه پایان و اتمام می باشد.

میزان دفن پسماند بوکان تا ۹۰ درصد کاهش می یابد/با دعوا بر سر محل دفن، پسماند مدیریت نمی شود

«بابک رستم پور»، شهردار بوکان با بیان اینکه مدیریت پسماند یکی از اساسی ترین مقوله ها در مدیریت شهری و توسعه پایدار می باشد که امروزه نیازمند برنامه ریزی و توجه ویژه است، گفت: شاید در نگاه اول ارزیابی عملکرد شهرداری ها در حوزه پسماند، جمع آوری و دفن باشد؛ اما اکنون با توجه به تحولات رخ داده در چند سال اخیر و نیز بروز مشکلات زیست محیطی، واقعیت آن است که وظیفه مدیریت شهری تنها به جمع آوری و دفن پسماند محدود نمی شود.

او با اشاره به تصویب قانون جدید مدیریت پسماند در سال ۱۳۸۳ توسط مجلس شورای اسلامی، افزود: تصویب مراحل هفت گانه برای مدیریت پسماند که کاهش تولید پسماند گام اول آن می باشد و گام های بعدی آن تفکیک زباله از مبداء، جمع آوری، حمل پسماند و پردازش و فرآوری پسماند است، مشخص کرد که شهرداری ها بایستی برنامه ای جامع برای مدیریت پسماند تدوین کنند. مشکل پسماند با تغییر و تحول در جایگاه دفن حل نمی شود؛ چون وقتی ۱۰۰ درصد حجم پسماند شهر در یک مکان دفن شود، مشخص است هر جایگاهی تعیین شود، پس از چشم اندازی مشخص پُر شده و مشکلات زیست محیطی به وجود می آورد.

رستم پور تصریح کرد: در ابتدای شروع به کار به عنوان شهردار بوکان، با توجه به تجربه ای که در بانه داشتم، تصمیم گرفتیم موضوع پسماند را به صورت ریشه ای و با لحاظ کردن قانون مدیریت پسماند حل کنیم؛ چون ما ناچار هستیم به بحث کاهش دفن پسماند ورود پیدا کنیم و با احداث کارخانه بازیافت پسماند و پردازش و فرآوری، میزان دفن را کاهش داده و همانند کشور های توسعه یافته، زباله را از تهدید به فرصت تبدیل کنیم.

شهردار بوکان ادامه داد: در این راستا برنامه را از مرحله تفکیک زباله از مبداء شروع کردیم و با استقبال خوب مردم روبرو شد. این موضوع نشان داد که شهروندان ما آمادگی پذیرش هر نوع اقدام برای توسعه را دارند. به طوری که در مدت زمانی اندک، تفکیک زباله از مبداء در سطح شهر آموزش داده شد و توانستیم این موضوع را به حد لازم فرهنگ سازی کنیم، به طوری که در حداقل زمان توانستیم به درصد بالایی از پوشش برسیم.

بابک رستم پور اذعان داشت: در مرحله پردازش و فرآوری پسماند نیز قراردادی سرمایه گذاری به صورت B.O.T را با مدیرعامل شرکت پاک آوران دانیال کردستان منعقد کردیم که برابر آن این شرکت نسبت به احداث کارخانه بازیافت و فرآوری پسماند بوکان، تهیه تجهیزات، احداث سیستم تصفیه شیرآبه و جنگلکاری در محوطه سایت متعهد شده و پس از ۱۴ سال بهره برداری از این کارخانه، آن را به طور کامل تحویل شهرداری بوکان خواهد داد. همچنین براساس این قرارداد تهیه زمین و پست برق برعهده شهرداری می باشد که لازم است در این زمینه از آقای عارف سهرابی ، رئیس اداره راه و شهرسازی و نیز مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی برای رفع موانع واگذاری زمین تشکر کنم.

شهردار بوکان با بیان اینکه احداث کارخانه بازیافت به صورت مستقیم برای ۳۰ تا ۴۰ نفر و به صورت غیرمستقیم برای بیش از ۳۰۰ نفر شغل ایجاد خواهد کرد، اظهار داشت: خوشبختانه با توجه به کاراکترهای کاری و شخصیتی سرمایه گذار، این پروژه علیرغم توقفی ۸ ماهه ناشی از اخذ مجوز و هماهنگی با اداره حفاظت از محیط زیست، اکنون با همکاری بالای نماینده مردم، فرماندار ، شورای شهر و سایر ادارات متولی از پیشرفت مطلوبی برخوردار است که امیدواریم این پروژه با تداوم هماهنگی بالای موجود به نتیجه برسد. این هماهنگی ها تمرین یک کار گروهی برای مدیریت شهرستان بود و امیدوارم این رویه که باعث دلخوشی است، تداوم داشته باشد.

او تاکید کرد: اگر پردازش و بازیافت پسماند در این کارخانه عملیاتی شود، احتمالاً در حد ۸۰ تا ۹۰ درصد کاهش دفن خواهیم داشت؛ یعنی آن زمان تهدید زیست محیطی به صفر خواهد رسید و دیگر لازم نیست مانند برخی شهرهای دیگر بر سر محل دفن پسماند دعوا کنیم. لذا به شهرداری های دیگر توصیه می کنم که در این فکر نباشند که با تغییر محل دفن پسماند معضل را حل کنند، بلکه باید برای کاهش تولید و دفن پسماند برنامه ریزی کنند. چون با توجه به نرخ افزایش جمعیت، تروج مصرف گرایی در جامعه و افزایش تولید پسماند خانوارها، این راهکار به هیچ عنوان کارساز نیست.

شهردار بوکان در مورد توجیه اقتصادی این طرح نیز بیان کرد: مرحله پایانی مدیریت پسماند، فروش و عرضه مواد بازیافت شده به صورت کود ارگانیک برای مصرف کشاورزی به بازار است و اگر به این مرحله برسیم، حتماً درآمد های حاصل از آن به اقتصاد سرمایه گذار و مدیریت شهری کمک شایانی خواهد کرد. البته بسیار خرسندیم که سرمایه گذار حاضر شده در حوزه پسماند که واقعا ناشناخته و پرریسک است، با داشتن شناخت کامل و تخصص سرمایه گذاری کند و ما هم سعی کرده ایم با رفع موانع تسهیل گری کنیم. در ضمن هماهنگی بین ارگانی در این پروژه بسیار بالا بوده و روز به روز بیشتر می شود، لذا آمادگی برای حضور سرمایه گذاران در دیگر بخش ها را نیز داریم.

رستم پور در پایان به بیان انتظارات خود از مردم و شورای شهر در دوره آینده پرداخت و گفت: یکی از مهمترین و اساسی ترین بحث مدیریت پسماند، کاهش تولید است و باید در میزان تولید پسماند خانوارها، ادارات، مغازه ها و رستوران ها تجدید نظر شود. اکنون دورریز زیاد است و با بازنگری در فرهنگ رفتاری، کمک شایانی به مدیریت پسماند می کنیم. همچنین با توجه به نزدیک شدن به انتخابات شورای اسلامی شهر انتظار می رود مقوله مدیریت پسماند و تداوم طرح احداث کارخانه بازیافت در مدیریت آینده شهر به صورت اولویت دار پیگیری شود و همکاری ، تعهدات و حمایت های لازم انجام شود.

هزینه احداث کارخانه بازیافت بوکان ۲۳ میلیارد تومان است

«حسن پوریان»، مدیرعامل شرکت پاک آوران دانیال کردستان و سرمایه گذار طرح احداث کارخانه بازیافت پسماند بوکان گفت: ۲ سال از منعقد شدن قراردادمان با شهرداری بوکان گذشته و در این راه موانعی داشتیم و همزمان نیز در برخی شهرهای استان های آذربایجان غربی و شرقی پیشنهاداتی با امتیازهایی بیشتر از طرح بوکان نیز دریافت کردیم، اما بینش و آگاهی شهردار و مجموعه مدیریتی بوکان از جمله نماینده و فرماندار باعث شد علیرغم اینکه هزینه های سرمایه گذاری ۲ تا ۳ برابر افزایش یافته است، بازهم با در نظرگرفتن آگاهی و علم مردم بوکان از تفکیک زباله، این پروژه را ادامه دهیم.

او ضمن اشاره به اینکه در مرحله تفکیک پسماند از مبدٲ، خط هوشمند تفکیک برای اولین بار در غرب کشور در بوکان راه اندازی شده است، افزود: سپس احداث خط سورتینگ را شروع کردیم که اکنون ۷۰ تا ۸۰ درصد تجهیزات مورد نیاز آن آماده است و امیدوارم تا حداکثر ۴۰ روز دیگر این خط فعال شود. بخش دوم طرح نیز که تصفیه شیرآبه است، بزودی طراحی آن آغاز می شود و سپس تجهیزات مورد نیاز آن مونتاژ و در محل نصب خواهد شد.

پوریان بینش و آگاهی زیست محیطی بابک رستم پور، شهردار بوکان را “بسیار بالا” توصیف کرد و تصریح کرد: متاسفانه بحث محیط زیست در برخی شهرهای بزرگ کشور اولویت اول مدیران شهری نیست. این در حالی است که محیط زیست و منابع معدنی مادام العمر نیستند و این منابع براستی جدا از تکلیف قانونی، دین هر شهروندی نسبت به نسل های بعد خودش است. اما ما ضمن درنظر گرفتن منافع اقتصادی شرکت که پیش زمینه و نیاز هر طرح و پروژه ای می باشد، دین خود را نسبت به محیط زیست ادا کرده و علیرغم اینکه سود این پروژه بسیار بالا نیست، به برکت و احسان جاری آن اعتماد قلبی داریم.

مدیرعامل شرکت پاک آوران دانیال کردستان در مورد میزان سرمایه لازم برای اجرای این پروژه نیز یادآور شد: سال ۱۳۹۷ در ابتدای کار هزینه این پروژه ۹ میلیارد تومان برآورد شد، ولی اکنون تا اینکه طرح به نتیجه برسد، حدود ۲۳ میلیارد تومان هزینه دربرخواهد داشت که با توجه به فرهنگ پذیری بالای مردم بوکان از بحث تفکیک و حمایت های بین ارگانی موجود، این شرکت به پیمان و عهد خود متعهد بوده و در این راه هر اقدامی که لازم باشد انجام می دهد.

این سرمایه گذار با اشاره به اینکه فاز نهایی طرح، تولید کمپوست می باشد، تاکید کرد: در شهرهای دیگر تجربه ای غلط در زمینه نبود اقدام برای حذف سلیس و غنی سازی نکردن کمپوست وجود داشت که ما در این طرح برای اولین بار این دو اقدام را به صورت جامع و درست انجام می دهیم و نوع کمپوست تولیدی، براساس نیاز مشتری تحویل داده می شود. امروزه به دلیل استفاده بی رویه از کود شیمیایی در زمین های کشاورزی، مواد آلی زمین به حدود یک درصد رسیده اما این کود چون ارگانیک است، باعث می شود دوباره زمین ها بارور شوند.

حسن پوریان ادامه داد: امسال فعلاً حدود یک هزار اصله نهال در مسیر خط سورتینگ واقع در سایت شیخلر غرس کردیم و تا چهار سال آینده حدود ۶ تا ۷ هزار نهال غرس می شود و از آب حاصل از تصفیه شیرآبه آبیاری می شود. با توجه به اینکه میش مرغ نیز در آن منطقه زیست می کند، فضایی سبز و سالم به وجود می آید.

او در پایان ماندگاری این طرح را منوط به حمایت همه جانبه، روزانه و واقعی مسئولان فعلی و آینده بوکان عنوان کرد و گفت: اگر در آینده کم کاری صورت گیرد، دچار مشکل می شویم و ادامه کار میسر نخواهد بود. تنها توقع من به عنوان سرمایه گذار این است که حمایت ها شعاری نباشد.

احداث کارخانه بازیافت، توسعه پایدار شهرستان بوکان را در پی خواهد داشت

«مهدی گلپسندی» ، کارشناس محیط زیست گفت: امروزه محیط زیست به عنوان لازمه توسعه پایدار مطرح می شود؛ به طوری که هر زمانی طرحی برای اجرا در کشورهای توسعه یافته مطرح می شود، حتماً بُعد محیط زیست آن از همه جوانب از جمله توجیه اقتصادی طرح مهم تر است. توجیه توسعه پایدار نیز به گونه ای می باشد که اگر زمانی در اجرای یک طرح مسائل زیست محیطی در نظرگرفته نشود، با عدم موفقیت روبرو شده و به سرانجام نمی رسد و توجیهات اقتصادی آن با ضررهایی که به محیط زیست وارد می شود، از بین می رود. پس مدیریت پسماند شهری، لازمه توسعه پایدار کل شهرستان است.

او که مشاور امور پسماند و بازیافت در شهرداری های بوکان، بانه، سقز و سنندج نیز است، افزود: سایت دفن پسماند بوکان به نهایت حجم خود رسیده و شاید نهایتاً با این روال بتوان ۲ تا ۳ سال دیگر از آن استفاده کرد. سپس‌ مدیریت شهری مجبور است فضایی بین ۲۰ تا ۳۰هکتار مساحت ایجاد کند و در آن مکان نیز ضمن آلودگی نقطه ای، به شعاع ۱۰ کیلومتر پراکندگی زباله سبک ایجاد خواهد شد. همچنین با توجه آلودگی شیرآبه، احتمال دارد تا مسافت های طولانی آب های سطحی و زیرزمینی آلوده شوند. پس به این دلیل است که احداث کارخانه بازیافت باعث توسعه پایدار شهرستان بوکان می شود.

گلپسندی با اشاره به مزایای احداث کارخانه پسماند نیز تصریح کرد: این طرح از نظر کشاورزی، آب های زیرزمینی و‌ سطحی، زیبایی شناختی شهر و محیط زیست جانوری که با توجه وجود میش مرغ، بوکان جزو مناطق ویژه اکولوژیک است، نفع زیادی دارد. اما اگر روال کنونی تولید زیاد پسماند، عدم پالایش و بی خطر سازه ادامه داشته باشد، این منافع زیر سوال می رود.

این کارشناس محیط زیست، هدف دیگر و مهم این طرح را کاهش تولید، همکاری و هماهنگی کلیه تولید کنندگان پسماند اعم از مسکونی، تجاری و اداری عنوان کرد و اظهار داشت: در این راستا اکنون روزانه تا ۵۰ متر مکعب از پسماند خشک بوکان که کلاً ۵۰۰ مترمکعب می باشد، از طریق تفکیک پسماند از مبداء از شهروندان دریافت می شود و قاطی پسماند نمی شود، پس این اولین نفع و ثمره موجود این طرح است. همچنین با توجه به اینکه ۲۷ درصد از پسماندها از نوع خشک است و از این مقدار ۵۰ درصد آن قابلیت فرآوری و بازیافت را دارد، با راه اندازی خط سورتینگ این کارخانه از نظر وزنی شاید ۱۰ تا ۱۵درصد و از نظر حجمی تا ۴۰درصد از دفن پسماند بوکان جلوگیری می شود.

او ادامه داد: با اجرای این طرح روزانه ۱۰ مترمکعب شیرآبه، برابر با ۱۰ هزار لیتر حذف می شود که برابر برسی های اولیه، شیرآبه موجود در سایت پسماند بوکان جزو شیرآبه های بسیار آلوده می باشد و برخی عناصر موجود در آن یک هزار برابر حد مجاز آلوده است. آلودگی ناشی از شیرآبه اکنون همیشه دغدغه محیط زیست در بوکان است. اجرای سیستم تصفیه شیرآبه امتیاز بزرگی می باشد که شهرداری بوکان از سرمایه گذار کارخانه بازیافت گرفته و شهرداری تمام تلاشش را کرده که استانداردهای محیط زیستی در اجرای این طرح لحاظ و رعایت شود.

گلپسندی در پایان اذعان داشت: با اجرای این طرح ۷۰ درصد از بخش آلی زباله به کود کمپوست گرانوله غنی شده تبدیل می شود. این کود از طریق تخمیر و تجزیه مواد آلی قابلیت جذب در محیط زیست را خواهد داشت و با گرانوله سازی نیز باعث بهبود کیفیت و دانه بندی خاک می شود. در این کارخانه کود بر اساس نیاز مشتری غنی سازی می شود؛ به طوری که باعث تولید محصولات ارگانیک در منطقه شده و تهدیدِ فعلی را به فرصت تبدیل می کند.

تهیه و تنظیم میزگرد: فاتح استادعبداله پور

انتهای پیام/الف